İslam toplumlarında dünyaya gelen çocuk için yapılması tavsiye edilen dini uygulamalar bulunmaktadır. Bunlardan biri de akika kurbanı olarak bilinir. Bu ibadetin hükmü hakkında farklı yorumlar yer alır. Peki, akika kurbanı farz mı? Bazı âlimler bunun sünnet olduğunu, bazıları ise kuvvetli bir sünnet yani müekked sünnet olduğunu ifade eder. Farz olarak kabul edilmediği konusunda genel bir görüş birliği mevcuttur. Farz olmayan bir ibadet kişinin yerine getirmemesi durumunda günaha girmesine neden olmaz. Fakat yapılması dinen büyük sevap ve bereket vesilesi kabul edilir.

Müslüman aileler için bu ibadetin yerine getirilmesi çocuğun şükrü ve Allah’a olan bağlılığın göstergesi sayılır. Doğan çocuğun bir nimet olarak kabul edilmesi, bu nimetin karşılığında Allah’a şükür maksadıyla kurban kesilmesi manevi bir anlam taşır. Bu uygulama peygamberimizin hadislerinde yer alır. Çocuğun doğumunun ilk günlerinde yapılması daha uygun görülür. İmkânı olan aileler bu ibadeti yerine getirerek hem dini bir vecibeyi yerine getirmiş olur hem de toplumsal yardımlaşmaya katkıda bulunur.

İslam alimlerinin ortak yaklaşımı bu ibadetin farz olmadığı yönündedir. Yani namaz, oruç, hac gibi kesin emirler arasında yer almaz. Yine de sünnet olması sebebiyle önemlidir. Müslümanlar bu uygulama ile hem çocuklarının doğumunu kutlamış olur hem de fakirlere yardım ederek toplumsal dayanışmayı güçlendirir. Çocuğun doğduğu aile için sevinç ve şükrün en güzel ifadelerinden biri kabul edilir. Geleneksel toplumlarda bu uygulamanın bir araya gelmeyi, paylaşmayı ve dua etmeyi sağlayan yönü de vardır. Bu nedenle her ne kadar farz sayılmasa da toplumda değerli bir yer edinmiştir.

Akika Kurbanı Şartları

Çocuğu olan Müslüman aileler için yerine getirilen bu ibadet bazı şartlarla gerçekleştirilir. İslam fıkhında kurban ibadetinin genel kaideleri bu konuda da geçerlidir. Şartların doğru şekilde bilinmesi, ibadetin kabulü açısından önemlidir. Başlıca şartlar şunlardır:

• Niyetin Allah rızası için yapılması gerekir.
• Kesilecek hayvanın kurban olmaya uygun özellikte olması gerekir.
• Hayvanın sağlıklı ve kusursuz olması gerekir.
• Kesimin ehil kişiler tarafından yapılması gerekir.
• Etin paylaşımında fakirlere verilmesi ihmal edilmemelidir.

Bu şartların her biri ayrı bir anlam taşır. İbadetin sadece geleneksel bir ritüel olarak değil, aynı zamanda Allah’a yakınlaşma amacıyla yapılması gereklidir. Niyet konusu en başta gelen şarttır. Kalpte samimiyet bulunmadığı takdirde ibadet sevap yönünden eksik kalır. Kesilecek hayvanın yaşı ve özellikleri de önemlidir. Hastalıklı, sakat ya da kurban olmaya elverişli olmayan hayvanlar uygun değildir.

Kesim işlemi ehil kişilerce yerine getirilmelidir. Bu hem hayvana eziyet edilmemesi hem de İslami usullere uygunluk açısından dikkat edilmesi gereken bir noktadır. İslami ölçülere göre boğazlama yapılması, Allah’ın adının anılması ibadetin ayrılmaz bir parçasıdır.

Etin paylaşımı ibadetin sosyal boyutunu ortaya koyar. Sadece aile bireylerinin faydalanmasıyla sınırlı kalmaması, ihtiyaç sahiplerine de ulaştırılması gerekir. Böylece toplumsal yardımlaşma gerçekleşir. Bu yönüyle bakıldığında bu ibadet hem bireysel hem toplumsal açıdan kıymetli bir ibadet olarak görülür. Şartların bilinmesi ve yerine getirilmesiyle ibadet daha anlamlı hale gelir.

Akika Kurbanı Erkek Çocuğa Kaç Tane Kesilir?

İslam geleneğinde erkek çocuk dünyaya geldiğinde ailelerin aklına en çok gelen sorulardan biri de kaç tane kurban kesilmesi gerektiğidir. Hadislerde erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir hayvan kesilmesinin tavsiye edildiği bilgisi yer alır. Bu durum peygamberimizin uygulamalarıyla da desteklenmiştir. Yine de bu sayı kesin bir mecburiyet değildir. İmkânı olan aileler erkek çocuk için iki hayvan kesebilir. İmkânı olmayan aileler ise bir hayvanla bu ibadeti yerine getirebilir.

İslam alimleri bu konuda kolaylık sağlandığını ifade eder. Sayının iki olarak belirtilmesi erkek çocuğa verilen değerin ifadesi şeklinde yorumlanmıştır. Fakat tek hayvanla da ibadetin geçerli olacağı kabul edilmiştir. Ailelerin niyet ve imkanlarına göre hareket etmesi uygun görülür. Bu yaklaşım Müslüman toplumların farklı bölgelerinde de çeşitlilik göstermiştir. Bazı kültürlerde mutlaka iki hayvan kesilmesi gelenek haline gelmiş, bazı yerlerde tek hayvanla yetinilmiştir.

Kesilen hayvanların etinin paylaşımı ise ibadetin manevi yönünü tamamlayan bir noktadır. İhtiyaç sahiplerine ulaştırılması ve aile arasında ikram edilmesi ibadetin sevabını artırır. Çocuğun doğumuyla yaşanan sevinç, bu paylaşım ile toplumsal birlikteliğe dönüşür. Erkek çocuk için iki hayvan kesmek en uygun olanı kabul edilse de bir hayvan kesildiğinde de niyet ve ihlas sebebiyle ibadet yerine gelmiş sayılır.

Dini kaynaklarda bu uygulamanın sünnet kabul edilmesi ailelere bir yük değil, aksine kolaylık sağlar. İslam’ın genel prensibi insanlara güçlerinin üstünde sorumluluk yüklememektir. Bu nedenle erkek çocuk için iki hayvan tavsiye edilmekle birlikte bir hayvan da bu ibadeti yerine getirmek için yeterli sayılır. Böylelikle Müslüman aileler imkânlarına göre hareket ederek Allah’a şükürlerini ifade edebilir.

Akika Kurbanı ile Adak Kurbanı Arasındaki Farklar

İslam inancında kurban, kişinin Rabbine olan bağlılığını ifade etmesinin özel yollarından biri kabul edilir. İki farklı niyetle kesilen kurban türü arasında sıkça karıştırılan bir nokta bulunur. Adak kurbanı, kişinin bir dileğinin gerçekleşmesi ya da bir olayın olumlu sonuçlanması üzerine Allah’a verdiği bir sözün yerine getirilmesidir. Bu kurban kesilmediği sürece kişi üzerindeki adağını yerine getirmemiş sayılır. Niyet bir zorunluluk doğurduğu için adak, gerçekleştiğinde mutlaka yerine getirilmesi gereken bir ibadettir. Kimi zaman bir sınav başarısı, kimi zaman sağlıkla ilgili bir beklenti üzerine bu niyet yapılır.

Diğer tarafta doğan çocuğun hayırlı bir ömür sürmesi, şükür ve dua maksadıyla kesilen akika kurbanı bulunur. Bu ibadette bir zorunluluk değil, sünnet oluş söz konusudur. Peygamberimizin tavsiyeleriyle uygulanan bir gelenek halini almıştır. Doğumla birlikte anne babanın şükrünü göstermesi amacı taşır. Adak kurbanında etten faydalanma sınırlıdır. Adağın etinden kurban sahibi, yakın aile fertleri yiyemez. Tamamen ihtiyaç sahiplerine dağıtılması gerekir. Akika için ise böyle bir sınırlama yoktur. Aile, yakın çevre ve muhtaç kimseler birlikte istifade edebilir. İki ibadetin ortak noktası Allah rızasını gözetmek, farklı yönü ise niyetin çıkış noktasında ve eti kullanma hususunda ortaya çıkar.

Akika Kurbanı Ne Zaman Kesilir?

Yeni doğan bir bebek, aile için en büyük nimetlerden biridir. İslam geleneğinde bu mutluluğu paylaşmak ve Allah’a şükretmek için sünnet olan bir ibadet bulunur. Akika kurbanı doğumdan sonra belirli bir zaman diliminde kesilmesi tavsiye edilen kurban türüdür. Rivayetlere göre yedinci günde yerine getirilmesi en faziletli vakit kabul edilir. O gün mümkün olmazsa on dördüncü ya da yirmi birinci günde gerçekleştirilmesi önerilmiştir. İmkân bulamayan ailelerin daha sonraki günlerde de bu ibadeti yerine getirmesinde sakınca yoktur. Önemli olan çocuğun sağlığına kavuşmasıyla birlikte şükrün ifade edilmesidir.

Anne Babanın Akika Kurbanı Sorumluluğu Var mı?

Yeni bir bebek dünyaya geldiğinde anne ve baba üzerinde manevi bir sorumluluk hissi oluşur. İslam kültüründe çocuk için yerine getirilen sünnet ibadetlerinden biri de doğumla ilgili kesilen kurbandır. Anne babanın bu noktadaki durumu zaman zaman merak edilir. Akika kurbanı farz veya vacip bir ibadet değildir. Yani aile üzerinde bir zorunluluk bulunmaz. Sünnet oluşu sebebiyle yerine getirilmesi tavsiye edilir. Peygamberimizin tavsiyesiyle uygulanagelen bir gelenek olmuştur. Anne babanın imkânı el verirse bu ibadeti yerine getirmesi çocuğun hayrı ve aile için bereket vesilesi olur. İmkânı bulunmayanlar için herhangi bir günah söz konusu değildir.