Kurban Bayramı, Müslümanların büyük önem verdiği dini günlerden biridir. Bu günlerde vacip olan ibadet, bayram kurbanını kesmektir. Adak ise farklı bir ibadet türüdür. Bir kimse herhangi bir dileğinin gerçekleşmesi için Allah’a adakta bulunduğunda, o adağın yerine getirilmesi gerekir. Adak kurbanı belirli bir vakitle sınırlandırılmadığı için Kurban Bayramı günlerinde de kesilebilir. Burada önemli olan niyetin net bir şekilde belirtilmesidir. Kişi adak olarak keseceği kurbanı bayram günlerinde keserse, bu hayvan bayram kurbanı yerine geçmez. Çünkü adak kurbanı ayrı bir yükümlülüktür.

Bazı kişiler bayram günlerinde kesilen adağın bayram kurbanı yerine sayılabileceğini düşünebilir. Hâlbuki bu iki ibadet birbirinden farklıdır. Adak, kişinin kendi iradesiyle Allah’a verdiği bir sözdür ve yerine getirilmediğinde sorumluluk doğar. Bayram kurbanı ise mali gücü yerinde olan Müslümanlara vaciptir ve bayrama mahsus bir ibadettir. Bu nedenle bir Müslüman hem adak borcunu hem de bayram kurbanı ibadetini yerine getirmek istiyorsa, ikisini ayrı şekilde düşünmelidir.

Adak kurbanının etinden adak sahibi ve ailesi yiyemez. Bayram kurbanında ise kurban sahibi ve ailesi rahatlıkla etten faydalanabilir. Bu açıdan da birbirinden ayrılır. Kurban Bayramı günlerinde adak kurbanı kesilmesi mümkündür, fakat bu ibadet bayram kurbanı yerine geçmez. Dolayısıyla adak borcu olan bir kimse, bayram günlerini fırsat bilip adağını yerine getirebilir, ancak bunun bayram kurbanı ile aynı kabul edilmeyeceğini bilmelidir.

Kurban Bayramında Adak Adamak Caiz Midir?

Adak, İslam hukukunda kişinin Allah’a bir ibadet sözü vermesi anlamına gelir. Bir dileğin gerçekleşmesi üzerine veya herhangi bir sebeple kişi “Şu işim olursa adak keseceğim” dediğinde bu söz bağlayıcı olur. Kurban Bayramı günlerinde adak adamak da mümkündür. Fakat burada dikkat edilmesi gereken nokta, adağın bayram kurbanıyla karıştırılmamasıdır. Adak adayan bir kimse, adağını bayram günlerinde yerine getirebilir, ancak bu ibadet bayram kurbanı yerine sayılmaz.

Din âlimleri adağın gereksiz yere adanmasını tavsiye etmez. Çünkü adağın özü Allah’a ibadet etmektir, pazarlık unsuru değildir. Yine de adak adamak caizdir ve yerine getirilmesi farzdır. Bayram günlerinde adak adamak isteyen biri, bu adağı açık ve net bir şekilde ifade etmelidir. Örneğin, “Şu işim gerçekleşirse Allah rızası için bir koyun keseceğim” diyerek adakta bulunur. Bu ifade sonrasında adağın yerine getirilmesi artık vacip olur.

Bayram günlerinde adak adamak, kişinin dini sorumluluğunu artırır. Zira bayram kurbanı zaten vacip olan bir ibadettir. Buna ek olarak adak yükümlülüğü ortaya çıkarsa, kişi iki farklı ibadeti yerine getirmek zorunda kalır. Adak, kişisel bir sözleşme hükmündedir ve Allah ile kul arasındaki bir taahhüttür. Dolayısıyla bayram günlerinde adak adamak isteyen bir kimse bu ibadeti hafife almamalı, samimiyetle niyet etmelidir.

Adak Kurbanı İle Bayram Kurbanı Arasındaki Farklar Nelerdir?

Adak kurbanı ve bayram kurbanı, İslam hukukunda farklı hükümlere sahip iki ibadettir. Bayram kurbanı, mali durumu uygun olan Müslümanlara vaciptir. Kurban Bayramı’nın özel ibadeti sayılır. Adak kurbanı ise kişinin kendi iradesiyle Allah’a verdiği bir söze dayanır. Bir dileğin gerçekleşmesi veya bir niyet üzerine adanır. Dolayısıyla bu iki kurban hem niyet hem de uygulama açısından birbirinden ayrılır.

Bayram kurbanında kesilen hayvanın etinden kurban sahibi ve ailesi yiyebilir. Etin bir kısmı fakirlere dağıtılır, bir kısmı ise evde tüketilebilir. Adak kurbanında ise durum farklıdır. Adak kurbanının etinden adak sahibi ve ailesi yiyemez, tamamının fakirlere dağıtılması gerekir. Bu kural adağın yerine getirilme biçimini net bir şekilde ortaya koyar.

Zaman açısından da fark vardır. Bayram kurbanı yalnızca Kurban Bayramı’nın belirli günlerinde kesilir. Adak kurbanı ise yılın herhangi bir zamanında kesilebilir. Bir kişi adağını bayram günlerinde keserse, bu ibadet adak kurbanı hükmünde olur ve bayram kurbanı yerine geçmez. İki ibadetin karıştırılması doğru değildir.

Bir başka fark da yükümlülük yönündedir. Bayram kurbanı, dinen vacip kabul edilen bir ibadettir. Adak kurbanı ise kişinin kendi sözüyle üzerine aldığı bir borçtur. Yani bayram kurbanı genel bir ibadet iken, adak kurbanı bireysel bir taahhüt niteliği taşır. Müslümanlar bu farkları bilerek hareket etmeli, adak kurbanı ile bayram kurbanını birbirine karıştırmamalıdır.

Kurban Bayramında Adak Kesmek İsteyenlerin Bilmesi Gerekenler

Kurban Bayramı, Müslümanlar için hem ibadet hem de paylaşım günüdür. Bayram günlerinde adak kesmek isteyenlerin bazı hususları bilmesi gerekir. Adak, kişinin Allah’a verdiği söz doğrultusunda yerine getirilmesi gereken ibadettir. Kurban Bayramı’nın manevi atmosferinde adak kesimi konusunda karışıklık yaşanmaması için doğru bilgilerin bilinmesi önem taşır. İşte bilinmesi gerekenler;

• Adak, Allah rızası için adanmış olmalıdır.
• Adak olarak kesilen hayvan kurbanlık şartlarını taşımalıdır.
• Adak, sahibi tarafından kesilmesi zorunlu değildir, vekil aracılığıyla da kesilebilir.
• Adak etinin tamamı fakirlere dağıtılmalıdır.
• Adak etinden adağı adayan kişi ve ailesi yiyemez.
• Adak niyeti olmadan kesilen hayvan, adak yerine geçmez.
• Adak, adandığı zaman diliminde yerine getirilmelidir.

Adak kurbanı, kişinin Rabbine verdiği bir sözü yerine getirmesidir. Kurban Bayramı günlerinde adak kesmek isteyenler, kurbanlık hayvan seçiminde dikkatli olmalıdır. Hayvanın sağlıklı, kusursuz ve İslami ölçülere uygun olması şarttır. Adak kurbanı kesildiğinde etinin fakirlere dağıtılması gerektiği unutulmamalıdır. Adağı adayan kişi veya ailesinin bu etten yemesi doğru değildir. Adak, kişinin Allah’a verdiği sözü yerine getirme sorumluluğunu üstlenmesidir. Bu nedenle, niyet saf ve samimi olmalıdır. Adak kesiminde vekil kullanılabilir. Vekil aracılığıyla adak kestirmek, adak sahibinin yükümlülüğünü ortadan kaldırır. 

Adak Kurbanı Hangi Şartlarda Kesilir?

Adak kurbanı, kişinin Allah’a adadığı ve yerine getirmekle yükümlü olduğu ibadettir. İslam fıkhına göre bir adak ancak belirli şartlar yerine getirildiğinde geçerli olur. Bu şartlar yerine getirilmediğinde adak kabul edilmez ve kişi sorumluluktan kurtulamaz. Adak kurbanı kesmek isteyenlerin bu kuralları bilmesi dini açıdan önemlidir.

Adak kurbanının kesilmesi için öncelikle niyetin Allah rızası için yapılmış olması gerekir. Kişi adak adarken şart koşmuşsa, o şartın gerçekleşmesi beklenmelidir. Örneğin, bir sınavı kazanmak için adak adanmışsa başarı elde edildiğinde adak kesilmelidir. Adak kurbanı için seçilen hayvan kurbanlık özelliklere sahip olmalıdır. Koyun, keçi, sığır veya deve gibi kurban edilmesi caiz olan hayvanlardan seçilmesi gerekir. Hasta, sakat veya kurban olmaya engel kusuru bulunan hayvan adak kurbanı için uygun değildir.

Adak kurbanının kesim zamanı da önem taşır. Adak ne zaman adanmışsa o zamanda yerine getirilmelidir. Bayram günlerinde veya yılın herhangi bir gününde kesilmesi mümkündür. Fakat adak etinin tamamının fakirlere dağıtılması zorunludur. Adak sahibi ve ailesi bu etten yiyemez. Bu durum, vacip olan kurban kesiminden adak kurbanını ayıran en önemli farktır. Adak kurbanı yerine getirilmediğinde kişinin sorumluluğu devam eder.

Bayram Günlerinde Adak Kurbanı Kabul Olur Mu?

Kurban Bayramı günleri, Müslümanların topluca kurban ibadetini yerine getirdiği mübarek zamanlardır. Bayram süresince vacip kurbanlar kesilirken, adak kurbanı da aynı günlerde kesilebilir. Dini açıdan bayram günlerinde adak kesilmesine bir engel bulunmaz. Adak sahibi ister bayram günlerinde ister başka bir zamanda adak kurbanını yerine getirebilir.

Adak kurbanının bayram günlerinde kesilmesi, insanların ihtiyaç sahiplerine ulaşmasını kolaylaştırır. Bayram günlerinde et dağıtımı yoğun olduğundan, adağın etinin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması daha kolay olabilir. Fakat burada dikkat edilmesi gereken temel nokta, adak etinin tamamının fakirlere verilmesidir. Adak sahibi ve ailesi bu etten yiyemez. Vacip kurban ile adak kurbanı arasındaki farkın bilinmesi, karışıklık yaşanmasını önler. Vacip kurbanda etin bir kısmı aile bireyleri tarafından tüketilebilirken, adakta bu durum geçerli değildir.